Polscy badacze ogłosili odkrycie, które może znacząco wpłynąć na przyszłość leczenia raka jelita grubego. Naukowcy z Politechniki Krakowskiej, Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie oraz Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN opracowali nową cząsteczkę o bardzo obiecującym działaniu przeciwnowotworowym. Związek, nazwany DK-AT390HCl, skutecznie niszczy komórki rakowe, jednocześnie nie uszkadzając zdrowych tkanek.
Odkrycie jest już objęte szeroką ochroną prawną. Zabezpieczono je czterema patentami oraz dwoma zgłoszeniami patentowymi, a w planach jest także ochrona na poziomie europejskim. Jak podkreśla kierujący zespołem badawczym dr inż. Damian Kułaga, „To osiągnięcie na skalę światową”.
Rak jelita grubego pozostaje jednym z najgroźniejszych nowotworów. Jest drugą najczęstszą przyczyną zgonów onkologicznych na świecie. Według danych z 2022 roku każdego roku diagnozuje się niemal 2 miliony nowych przypadków, z czego około 900 tysięcy pacjentów umiera. W Polsce choroba dotyka rocznie około 18–20 tysięcy osób, a niemal połowa z nich nie wygrywa walki z nowotworem.
Zespół badaczy od kilku lat koncentruje się na poszukiwaniu innowacyjnych związków chemicznych, które mogłyby znaleźć zastosowanie nie tylko w leczeniu raka jelita grubego, ale także potrójnie ujemnego raka piersi. Jest to jeden z najbardziej agresywnych typów nowotworów. Jak zaznacza dr Kułaga, „Nowotwory te, w przypadku wczesnego wykrycia, mogą być skutecznie leczone, jednak najczęściej pacjenci diagnozowani są w późnych stadiach”. W takich sytuacjach choroba często daje przerzuty, co znacząco utrudnia terapię.
Nowo odkryta cząsteczka działa w sposób wyjątkowo precyzyjny. Oddziałuje na konkretną kinazę lipidową, uruchamiając w komórkach nowotworowych procesy prowadzące do zahamowania autofagii. Mechanizm ten pozwala komórkom raka przetrwać w trudnych warunkach, m.in. podczas chemioterapii. „Chcemy ten proces powstrzymać, żeby komórki nowotworowe nie miały jak się bronić” – wyjaśnia dr Kułaga.
Działanie DK-AT390HCl naukowcy porównują do relacji klucza i zamka. „Zamkiem jest kinaza lipidowa, kluczem cząsteczka DK-AT390HCl” – tłumaczy badacz. Co szczególnie istotne, związek działa selektywnie, eliminując komórki nowotworowe bez szkody dla zdrowych tkanek. To odróżnia go od wielu obecnie stosowanych terapii, które często wiążą się z poważnymi skutkami ubocznymi.
Źródło: medonet.pl
