Zespół badaczy z Massachusetts Institute of Technology (MIT) oraz Harvard Medical School opracował innowacyjną technikę modyfikacji genetycznej komórek układu odpornościowego. Może ona zrewolucjonizować leczenie nowotworów. Dzięki nowemu podejściu udało się znacząco zwiększyć skuteczność tzw. naturalnych komórek cytotoksycznych (NK, od ang. natural killer) w zwalczaniu komórek rakowych.
Komórki NK są naturalnymi „zabójcami” organizmu – odpowiadają za niszczenie komórek zakażonych wirusami oraz nowotworowych. Od lat stanowią obiekt intensywnych badań w dziedzinie immunoterapii nowotworów. Teraz naukowcy opracowali ich ulepszoną wersję – tzw. CAR-NK, czyli komórki wyposażone w chimeryczne receptory antygenowe (CAR-T). Potrafią rozpoznawać i atakować konkretne typy raka.
W przeciwieństwie do znanych już terapii CAR-T, które wymagają pobrania komórek odpornościowych od konkretnego pacjenta, CAR-NK mogą być pozyskiwane od różnych dawców i przechowywane w bankach komórek. Dzięki temu leczenie mogłoby być dostępne natychmiast – bez długiego procesu przygotowania.
Największym wyzwaniem pozostawało jednak krótkie przeżycie komórek NK po podaniu pacjentowi, spowodowane ich odrzucaniem przez układ odpornościowy. Aby temu zaradzić, badacze opracowali nową metodę jednoczesnej modyfikacji kilku genów. Zmienione komórki NK mają wyciszone geny odpowiedzialne za produkcję cząsteczek rozpoznawanych jako obce oraz wyposażono je w geny chroniące je przed atakiem odporności gospodarza. Dodatkowo wprowadzono gen CAR, który umożliwia skuteczne niszczenie komórek chłoniaka.
Testy przeprowadzone na myszach z ludzkimi elementami układu odpornościowego przyniosły obiecujące rezultaty. Zmodyfikowane komórki CAR-NK działały znacznie skuteczniej. Dłużej też przetrwały w organizmach zwierząt, eliminując niemal wszystkie komórki nowotworowe. W efekcie wzrost guzów został znacząco zahamowany, podczas gdy w grupie kontrolnej choroba rozwijała się bez przeszkód.
Co ważne, nowa terapia ogranicza ryzyko groźnych powikłań, takich jak zespół uwalniania cytokin – reakcja zapalna, która często towarzyszy terapiom CAR-T.
Zdaniem naukowców, ich technologia może stać się podstawą przyszłych terapii komórkowych „na żądanie”, dostępnych bez konieczności indywidualnego przygotowania dla każdego pacjenta. W dalszej perspektywie badacze planują rozszerzyć jej zastosowanie także na inne choroby, w tym autoimmunologiczne, takie jak toczeń.
Nowe odkrycie daje nadzieję na bezpieczniejszą, szybszą i bardziej uniwersalną terapię raka, która w przyszłości może uratować tysiące istnień ludzkich.
Źródło: pulsmedycyny.pl
