Już od pięciu pokoleń rodzina Piotra Mentela z miejscowości Stryszawa w Małopolsce specjalizuje się w tworzeniu i dekorowaniu drewnianych zabawek. Niezwykła pasja!
Początki tradycji rzeźbienia drewnianych ptaszków sięgają około 130 lat wstecz. To wtedy Teofil Mentel, wujek Piotra, zaczął tworzyć korale do różańców podczas pobytu u pustelnika w Kalwarii Zebrzydowskiej. Po powrocie do Stryszawy, zainspirowany atlasem ornitologicznym, rozpoczął rzeźbienie ozdobnych ptaków. Z czasem inni mieszkańcy również zaczęli tworzyć ptaki, tworząc unikalne dla regionu dzieła sztuki.
– Dziadek rzeźbił dorywczo, natomiast babcia i tata traktowali to jako codzienną pracę i byli w stanie wyrzeźbić nawet 300 ptaszków dziennie – zaznacza z dumą Piotr. – Co ciekawe tata nie chciał, by wszedł on w świat rzeźbiarstwa żywiecko-suskiego. Ale babcia potrzebowała wsparcia na kiermaszach i korzystała z pomocy mojej i brata Andrzeja.
Po rozpoczęciu pracy w branży budowlanej, zainteresowanie rzeźbieniem zostało na pewien czas zepchnięte na drugi plan. Jednak kontuzja więzadła krzyżowego spowodowała, że Piotr był zmuszony do długotrwałego pobytu w domu przez blisko dwa lata. W tym czasie wspierał swojego brata Łukasza, który zajmował się rzeźbieniem i sprzedażą swoich dzieł na jarmarkach i kiermaszach. Wtedy całkowicie poświęcił się produkcji zabawek.
– By konkurować z chińskimi produktami, rynek wymagał nowych modeli, nie tylko ptaszków stryszawskich. Tak zaczęły powstawać bryczki, klepoki, karuzele, koguciki, sowy czy koniki. Nie da się ukryć, że mają one duszę w przeciwieństwie do masowo produkowanych zabawek plastikowych – podkreśla. – Są po prostu unikatowe, gdyż ręcznie nie da się wyrzeźbić za każdym razem podobnego kształtu. Czy namalować dokładnie tych samych kresek ozdobnych. Myślę też, że służą one dzieciom znacznie dłużej z uwagi na swoją trwałość. Drewniane wcale nie znaczy niemodne czy gorsze. Czasem to wręcz małe arcydzieła – zaznacza.
Prace Piotra są dodatkowo ozdabiane przez jego żonę. Ponadto, angażują się również ich dzieci – Zuzanna, Natalia i Miłosz. To oznacza, że rodzina już od pięciu pokoleń tworzy drewniane zabawki. Aktualnie, Piotr wspólnie z Zuzanną realizuje projekt „Uczeń i mistrz” Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi, który ma na celu zachowanie i kontynuację tradycji rodzinnych związanych z tworzeniem ludowych dzieł.
Źródło: pl.aleteia.org
